Shëndeti mendor dhe ai fizik janë si dy anë të së njëjtës monedhë – nuk mund të kujdesesh për njërën pa ndikuar tjetrën. Për shumë kohë, njerëzit i kanë parë si dy gjëra të ndara: njëra që lidhet me emocionet dhe mendimet, dhe tjetra me muskujt, organet dhe funksionimin e trupit. Por sot dihet se mendja dhe trupi bashkëpunojnë ngushtë, dhe gjendja e njërës prek drejtpërdrejt tjetrën.
Nëse je i stresuar për një kohë të gjatë, mund të ndjesh dhimbje koke, tension në shpatulla, apo lodhje. Po ashtu, nëse trupi yt është i sëmurë ose i dobësuar, kjo mund të të bëjë të ndihesh më i mërzitur, i pasigurt, ose pa energji mendore. Kjo lidhje e fortë është arsyeja pse kujdesi për shëndetin mendor është një hap i rëndësishëm edhe për një trup të shëndetshëm – dhe anasjelltas.
Si ndikon shëndeti mendor në trup
Stresi dhe efektet fizike
Stresi është një reagim normal i trupit ndaj situatave të vështira, por kur bëhet kronik (pra zgjat për një kohë të gjatë), mund të shkaktojë pasoja serioze fizike. Ai mund të rrisë tensionin e gjakut, të ulë sistemin imunitar, dhe të çojë në probleme me gjumin. Shpesh ndodh që njerëzit e stresuar kanë më shumë dhimbje koke ose shqetësime në stomak.
Shembull praktik: Mendo për një periudhë kur kishe shumë punë dhe pak kohë për pushim. Ndoshta ke vënë re se trupi të ishte më i lodhur, energjia të binte, dhe madje kishe më pak dëshirë për ushqime të shëndetshme.
Ankthi dhe gjendja fizike
Ankthi nuk është vetëm një ndjenjë shqetësimi në mendje – ai ndikon edhe në trup. Mund të shkaktojë rrahje më të shpejta të zemrës, djersitje, dridhje, ose ndjenja të frymëmarrjes së vështirë. Nëse vazhdon për një kohë të gjatë, këto simptoma mund të dëmtojnë ekuilibrin e përgjithshëm të trupit.
Depresioni dhe energjia fizike
Depresioni shpesh shoqërohet me mungesë energjie, lodhje të vazhdueshme, dhe humbje interesi për aktivitete të përditshme. Kjo bën që një person të jetë më pak aktiv, duke ndikuar në forcën fizike dhe shëndetin e përgjithshëm.
Si ndikon shëndeti i trupit në mendje
Ushqyerja dhe gjendja emocionale
Ajo që hamë ndikon drejtpërdrejt në mënyrën se si ndihemi. Ushqimet e pasura me vitamina, minerale dhe acide yndyrore të shëndetshme mund të përmirësojnë humorin dhe të rrisin energjinë mendore. Nga ana tjetër, ushqimet e përpunuara, me shumë sheqer e yndyrë të pashëndetshme, mund të shkaktojnë ndjenja lodhjeje dhe ndryshime të humorit.
Aktiviteti fizik dhe mirëqenia mendore
Ushtrimet fizike çlirojnë në trup substanca që quhen “hormonet e lumturisë” (endorfinat), të cilat përmirësojnë humorin dhe ulin stresin. Edhe një shëtitje e shkurtër çdo ditë mund të bëjë ndryshim të madh në gjendjen mendore.
Gjumi dhe qartësia mendore
Gjumi cilësor është thelbësor për funksionimin e trurit. Kur nuk fle mjaftueshëm, vështirësohet përqendrimi, kujtesa dhe vendimmarrja. Me kohë, mungesa e gjumit rrit rrezikun për ankth dhe depresion.
Si të krijojmë një ekuilibër mes mendjes dhe trupit
Kujdes për mendjen, kujdes për trupin
- Praktiko teknika relaksimi si meditimi ose frymëmarrja e thellë.
- Bëj aktivitete që të japin kënaqësi dhe e thyejnë rutinën.
- Mbaji marrëdhëniet sociale aktive, pasi bisedat dhe mbështetja nga të tjerët kanë ndikim pozitiv në shëndetin mendor.
Kujdes për trupin, kujdes për mendjen
- Ha ushqime të freskëta dhe të larmishme.
- Bëj ushtrime fizike të paktën disa herë në javë.
- Sigurohu për gjumë të mjaftueshëm dhe me cilësi të mirë.
Për ta marrë me vete
Shëndeti mendor dhe lidhja me trupin janë një marrëdhënie e ndërsjellë që nuk mund të ndahet. Një mendje e qetë ndihmon trupin të jetë më i fortë, ndërsa një trup i shëndetshëm i jep mendjes më shumë qartësi dhe energji. Kujdesi për të dyja nuk është luks, por nevojë themelore për një jetë të gjatë, të ekuilibruar dhe të lumtur. Fillimi mund të jetë i thjeshtë – një hap i vogël sot për mendjen, është një fitore e madhe për trupin nesër.